zaterdag 25 juli 2015

"Vanuit het hart" Etappe 6 op het Transformatiepad: Sleen – Coevorden


Wat is de mens, de mens mag een technologisch wezen zijn, maar is vooral een sociaal, moreel wezen. Het is niet de techniek die bepaalt wat de mens is, dat doet de mens zelf. Met wikken en wegen, met vallen en opstaan. (Bas Heine)

Heerlijk vakantie en weer tijd voor enkele etappes op het Transformatiepad. Vandaag ontmoet ik Herman Julsing, eigenaar van Julsing Business & Educatie, advies en projectmanagement.

We hebben elkaar voor het eerst gezien bij de boekpresentatie van het boek ‘Zelfregie 3.0’ van Marcel van der Pol. Wachtend ontstond er een spontaan gesprek. Een gesprekje van misschien maar tien minuten bracht een LinkedIn-connectie en een spontane aanmelding voor een etappe op het Transformatiepad.

Doordat we elkaar nauwelijks kennen, weet ik niet wat mij te wachten staat. We spreken af met elkaar in Coevorden en rijden dan in 1 auto naar Sleen. Het is een prachtige zomerdag in juli. Al snel vinden we de route en vertel ik je dat de kans op verdwalen groot is op het Transformatiepad. ‘Dat gaat vast niet gebeuren’, zeg je vol vertrouwen.

Vlot zijn we in gesprek over het leven en de processen die je hierin tegenkomt. Vol enthousiasme vertel je over je diensttijd bij de marine. Werken op zee betekent in een klein team verantwoordelijk zijn voor je eigen taak om het schip veilig te laten varen. Als ik terug kijk naar mijn eerste werkzame jaren in de zorg dan is daar een behoorlijke basis gelegd. Bij mij heeft dit te maken met belangrijke waarden in de zorgverlening voor dementerende ouderen. Als ik je vraag wat dit voor jou heeft betekend, vertel je dat je hier geleerd hebt verantwoordelijkheid te nemen voor je taken en samenwerken in een beperkte omgeving waar je op elkaar bent aangewezen. Ergens voor weglopen, dat kan dan niet. Dus leer je op elkaar te vertrouwen, eerlijk te zijn tegen elkaar en gebruik te maken van ieders kwaliteiten. Al snel merk ik dat techniek een belangrijk onderdeel is in je leven. Ik schrik even. Zelf heb ik hier wat minder mee. Wat gaat dit betekenen vandaag? Je hebt gewerkt als senior support engineer en als projectmanager o.a. bij de NOS/NOB. Ik word nieuwsgierig: wat betekent deze passie voor techniek toch voor je. Prachtig je verhalen over de producties die je hebt mogen doen voor de omroep en de technische ontwikkelingen binnen dit vakgebied. Het triggert me; de technologische ontwikkelingen versus de mens. Maar ook hoe je tijdens het werken aan deze ontwikkelingen kunt worden ingehaald, zonder dat je het bijna opmerkt. Dit illustreer je met het verhaal over hoe vroeger mensen werkten aan het verbeteren van het vervoer met paard en wagen. De wagen kreeg betere wielen; andere materialen werden ingezet. De mensen gingen totaal op in het verbeteren van dit proces. Tot zij opeens werden opgeschrikt door een eerste auto die hun passeert. Het doet me denken aan het transformatieproces in het sociale domein. Binnen de sociale wijkteams wordt hard gewerkt aan het verbeteren van een samenhangende aanpak van welzijn, zorg, ondersteuning, jeugd en gezondheidszorg en arbeidsintegratie. Ik vraag me hierbij ook weleens af, wat gaat deze ontwikkeling inhalen? Wat zien we niet, dat we wellicht wel moeten zien. Maar ook wat betekent techniek in de transitie. We hebben een gesprek over technologische ontwikkelingen versus zorg in relatie tot de mens.

Door ons gesprek kom ik terecht bij een Ted-Talk van Nick Bostrom -  transhumanist – Britse ethicus, hoogleraar filosofie – Hij beschouwt de mens als onaf wezen. Daarom pleit hij ervoor om alles wat we kunnen doen om de mensheid te ontwikkelen, we dit moeten doen. Maar Bostrom maakt zich ook zorgen over de snelheid waarmee dit gaat omdat het minder tijd geeft om te reflecteren op de veiligheid van een product. In relatie met zorg en welzijn is dit een essentieel thema. Als we tijdens de wandeling onze gedachten laten gaan over het belang van gezamenlijke morele waarden in de samenleving en hoe en of deze veranderen, onderschrijven we in ieder geval het belang van deze waarden in relatie tot ontwikkelingen binnen de samenleving. Ik mijmer hier wat over na en ik kijk bij thuiskomst nog eens in mijn boekenkast. Ik kom terecht bij “Niet alles is te koop” van Michael J. Sandel (politiek filosoof).  Hij spreekt over een ‘marktsamenleving’ waarin marktwaarden vrijwel het hele menselijke leven zijn gaan beheersen zonder dat we dit zelf beseffen. Het boek geeft veel voorbeelden die dit illustreren. Ook binnen zorg en welzijn kennen we hiervan de voorbeelden die in het huidige debat van de transitie aanwezig zijn. Deze zetten ons hier en daar in een spagaat. Het belang van een debat over morele waarden binnen de huidige samenleving is daarom erg belangrijk.

Na een paar uur wandelen, komen we aan in Dalerveen. Bij een huis staat een prachtig bankje met de tekst: Hé, hé, even zitten. Gastvrij worden we ontvangen door de eigenaar. Ze heeft een klein atelier geopend waarin ze haar zelfgemaakte babykleding en accessoires verkoopt. We krijgen een lekker kopje koffie aangeboden. Wandelaars mogen hier even gaan zitten, gebruik maken van het toilet en kunnen haar zelfgemaakte spullen bekijken. Zo leuk, zegt de gastvrouw: vorige week verliet een man het pand met een zelfgemaakte rode kater. Daar geniet ik dan van.

We vervolgen onze route. Het gesprek pakken we weer op. De menskant versus techniek heeft jou ook een andere keuze doen maken. Je bent je gaan richten op het verbeteren van de samenwerking en aansluiting tussen het bedrijfsleven en het onderwijs. Mooi hoe je door je ervaringen met de techniek die maar al doorrazend terecht komt bij de menskant. Eén van de projecten waar je aan werkt is: ‘Critical Friend’ bij NedTrain. Een hybride leeromgeving staat centraal. Om deze hybride leeromgeving te versterken worden er ‘Critical Friends’ ingezet (vanuit de Leermeesters) om het leren in het werk te versterken. Het spreekt mij erg aan: het leren vanuit een community of practice. Ik vertel hoe we daar binnen de Minor Community van Stenden ook hard aan werken om die vorm van leren meer vorm te geven. In je rol als critical friend is het van belang om feedback te geven op getoond gedrag vanuit een niet oordelende houding. Om vervolgens door een kritische reflectie te onderzoeken wat maakt dat dit gedrag ontstaat, waardoor er ander gedrag kan ontstaan. Critical friends kunnen volgens mij ook een belangrijke rol hebben binnen het ontwikkelen van het ‘gekanteld werken’ van de sociale wijkteams. Op deze wijze kun je blinde vlekken zichtbaar maken, als klankbord fungeren om doelgericht vraagstukken vanuit het sociaal werk te onderzoeken.
Het gesprek is intensief en inspirerend. Als we op een weg lopen waar geen einde aan lijkt te komen kijken we elkaar aan…zijn we dan toch verdwaald? Met de techniek (GPS) vinden we een manier om weer op route te komen, al moeten we hier een eindje voor om. Dat is niet erg, tijd is vandaag maar relatief. Want vandaag kwamen de verhalen vanuit je hart! Het beeld van Peter Sagan bij de Tour de France van gisteren heeft jou geraakt. Peter Sagan, altijd tweede, maar fietst altijd vanuit het hart. En daarbij geef je de essentie aan van het leven, vanuit het hart!

Als we vermoeid in Coevorden onze wandeling afsluiten, kijken we samen terug op een mooie zomerdag. Tijdens mijn terugreis naar het noorden en bij het schrijven van dit blog blijf ik nog mijmeren over  je ervaringen met het maken van doelscenario’s en scenarioplanning. Ook dat is iets wat mij inspiratie heeft gegeven om in de breedste zin van het woord  het begrip transformatie nog eens nader te onderzoeken.

Meer lezen:
Sandel, M.J., Niet alles is te koop.










Geen opmerkingen:

Een reactie posten